14.02.2022

Paylaş:

Uzunca bir süredir özellikle tiz tenor rollerinin bulunduğu Otello, Guillaume Tell, Le Siege de Corinth gibi Rossini operalarını, Donizetti’nin Le Duc d’Albe, Les Martyres ve Meyerbeer’in Les Huguenots ve Berlioz’un La Damnation de Faust gibi operalarını sıklıkla ve başarıyla en büyük opera evlerinde seslendiren günümüz tenorlarından biri olan Michael Spyres’ın çok sayıda CD’si mevcut.
 
1979 yılında Amerika Missouri’de doğan Michael Spyres, Viyana’da University of Music and Performing Arts’ta eğitimini tamamladı. 2008 yılında Wildbad Festivali’ndeki Rossini’nin Otello operasıyla uluslararası şöhreti yakaladı ve ertesi yıl La Scala’da Il Viaggio a Reims operasıyla Milanolu sanatseverlerin karşısına çıktı. Londra Covent Garden’da ise izleyiciler onu ilk defa Mozart’ın Mitridate operasıyla sahnede seyretti. Barcelona Liceo’da ise Les Contes d’Hoffmann ile seyirci karşısına çıktı. 2020 yılında Metropolitan Operası’nda ilk defa La Damnation de Faust operasıyla sahneye çıktı.
 
Yoğun opera takviminin yanında Michael Spyres ayrıca Amerika’daki Springfield Regional Opera’nın da artistik direktörlüğünü yapıyor.
 
Büyük bir heyecan ve merakla beklenen son CD’si BariTenor’u kısa bir süre önce dinledim. Michael Spyres’in oldukça sağlam ve dolu orta tonlarının yanı sıra tiz tonlarının da sağlamlığı oldukça iyi bilinir. Sahnede söylemiş olduğu Donizetti’nin Les Martyres operasında Mi notasını tam ses tutmuş ve seyircilerden müthiş bir alkış almıştır.
 
CD’yi dinlemeden önce, biraz da ön yargıyla, bariton gibi söylemeye çalışan bir tenor dinleyeceğimi düşünüyordum. Örneğin, hem Enrico Caruso hem de Mario del Monaco, La Bohème operasındaki bas rolü Colline’nin “Vecchia zimarra senti” aryasını kayda almış, Del Monaco ayrıca Sevil Berberi’ndeki “Largo al factatum”u da bir konserinde söylemiştir. Placido Domingo, belki son 10-15 yıldır bariton rollerini söylüyor fakat hepsinde sesinin tınısı kesinlikle tenor tınısıdır. Orta tonları sağlam bir tenorun bariton aryaları söylediğini hemen duyarsınız. Spyres’ın da aynı şekilde olacağını düşünerek CD’yi dinlemeye başladım.
 
İlk arya Mozart’ın Idomeneo operasından “Fuor del mar”dı. Spyres, birkaç versiyonu olan bu aryanın daha zor olanını seçmiş, ayrıca kendi kadanslarını da katmış. Oldukça güç, tiz, tesitürü yüksek bu aryayı büyük bir ustalıkla söylüyor. Daha sonra merakıma yenildim ve CD sırasında gitmeyerek Il Trovatore’den Cont di Luna’nın büyük aryasına atladım. Arya bittiğinde gerçekten çok etkilenmiştim. Duyduğum ses kesinlikle bir bariton tınısındaydı. Aryanın tiz tonlarını özellikle dikkatle dinlediğimde, tizlerde ses renginin tenora döneceğini düşündüm fakat öyle olmadı. Daha sonra bütün aryaları CD’deki sırasıyla dinledim. Gerçekten çok ender rastlanacak bir durum… Bütün bariton aryaları bariton, tenor aryaları ise tenor tarafından söyleniyor; aynı gırtlak iki ayrı ses rengini barındırıyor gibi. Bariton aryalarında koyu, tınılı ve güçlü bir bariton rengi, tenor aryalarında ise orta tonları güçlü ve çok sağlam tizleri olan bir tenor duyuyoruz. Tiz tonlar derken, bu CD’de birçok Do, birkaç da Re var. Orta tonların biraz üzerinde birkaç notada kimi tonlar biraz gırtlakta duyuluyor fakat sonra ses bütün gücüyle en tiz tonlara rahatlıkla ulaşıyor. Özellikle ajilitelerin temizliği ve hızı, çok büyük bir disiplinli çalışmanın sonucu. Bu kadar temiz ajilitelere sahip çok az sayıda tenor var.
 
CD’deki parçaların geneline baktığımızda Spyres’ın Almanca, Fransızca, İtalyanca ve hatta Latince (Carmina Burana) dillerinde de çok düzgün bir telaffuza sahip olduğunu duyuyoruz. Stil olarak Fransız stili ile İtalyan stili arasındaki fark çok güzel anlaşılmış. Özellikle bazı Mozart aryalarında kendi kadanslarını eklemesi dikkat çekici (Le Nozze di Figaro’daki “Hai gia vinto la causa” ve Don Giovanni’deki “Deh vieni alla finestra” gibi) Lohengrin’den söylenen bölümde, Spyres’ın isterse çok rahat bu repertuvara da geçebileceğini hissediyorsunuz. Sevil Berberi’ndeki “Largo al factotum” ne kadar büyük bir neşe içinde söylenmişse, La Vestale’nin tenor karakteri Licinius bir o kadar kederli ve ümitsiz.
 
Sonuç olarak, bu CD için kesinlikle son yılların en önemli, en ilgi çekici ve sahip olunması gerekli kaydı diyebilirim. Özellikle zor tenor ve güzel bariton aryalarını büyük bir ustalıkla seslendiren Michael Spyres hayranları için kaçırılmaması gereken bir kayıt.
 
BariTenor
Michael Spyres (bariton, tenor)
Marko Letonja (şef)
Strazburg Filarmoni Orkestrası
Erato, 2021
*****