08.11.2022

Paylaş:

Franco Zeffirelli’nin La Bohème prodüksiyonu, New York Metropolitan Operası’nda ilk defa 1981 yılında sahnelendiğinde, seyirciler öylesine büyük bir coşkuyla eseri karşıladılar ki, bu prodüksiyon on yıllar boyu Metropolitan sahnesinden eksik olmadı.

Sahnelemedeki en ufak detaylar bile iyi düşünülmüş, iyi hesaplanmış ve o kadar çok çalışılmış ki, sanatçıların hepsi bu hareketleri doğal olarak yapıp karaktere büründükten sonra kendilerinden de bir şeyler katmaya başlamış. Çatı katının balkonu, damlarda yapılan sözde düello sahneleri ve adeta genç sanatçıların bütün Paris halkına tepeden bakıyor izlenimi veren evleri, ikinci perdede sahnede 280 kişiyi aynı anda barındıran muhteşem Momus sahnesi, üçüncü perdedeki karlı mekân muhteşem bir inandırıcılıkla seyirciyi bir anda içine alıyor.

Başroldeki Jose Carreras, her zamanki gibi çok güzel müzikal cümleler yapıyor. “Che gelida manina” yarım ton aşağı alınmış çünkü tiz tonlarda ileri zamanlarındaki zorlanma belirtileri yavaş yavaş kendini belli etmeye başlamış fakat orta tonların sıcaklığı ve içten yapılan müzikal frazlar çok etkileyici.

Mimi rolündeki Teresa Stratas, herkesin çok iyi bildiği gibi harika bir oyuncu. Teknik olarak da özellikle zor olan modern eserlerin altından kolayca kalkabilen sağlamlığa sahip. Ses rengi pek dikkat çekici veya akılda kalıcı olmayabilir fakat oyunculuğunun da yardımıyla zaman zaman Mimi’nin adeta patlayan hislerini çok güzel aktarıyor.

Marcello rolündeki Richard Stilwell, güzel ve yuvarlak ses rengi, inandırıcı oyunculuğu ve müzikalitesiyle güzel bir ressam portresi çiziyor. Özellikle “O Mimi tu piu non torni” düetinde harika müzikal cümleler yapıyor.

Musetta rolündeki Renata Scotto ne yazık ki bu rolü kariyerinin geç bir döneminde seslendirmiş. Sahne hâkimiyeti muhteşem, deneyimi tartışılmaz fakat tiz tonlar beyazlaşıyor, sıkışık bir yerden çıkıyor ve vibrasyon aralığı oldukça genişliyor. Her ne olursa olsun, bu derece deneyimli, usta ve büyük işler yapmış olan bir sopranonun biraz geç de olsa Musetta’yı repertuvarına katması seyirciler için bir şans.

Colline rolünde James Morris her zamanki gibi inanılmaz tınılı sesi ve usta oyunculuğu ile harika. Wagner’in bütün Wotan rollerini söyledikten sonra palto aryasını bu derece piyano, bu derece içten söylemesi, teknik ve müzikal üstünlüğünün en büyük göstergesi.

James Levine her zamanki gibi orkestrayı büyük bir enerjiyle yönetirken, ne volüm ne de ritim olarak solistlerini bir saniye bile yarı yolda bırakmıyor. Orkestradan muhteşem nüanslar ve tonlar çıkartıyor.

Bir tane La Bohème DVD’si almam gerekseydi kesinlikle bundan başkasını almazdım. 

Puccini: La Bohème

Teresa Stratas, José Carreras, Renata Scotto, Richard Stilwell, Allan Monk, James Morris

Metropolitan Opera Orkestrası ve Korosu/James Levine

DG 0734539

* * * * *