04.08.2023
Menekşe Tokyay, eğitimine Paris’te devam eden 10 yaşındaki başarılı piyanist Uzay Kurtaran ile Andante okurları için keyifli bir söyleşi yaptı.
Sevgili Uzay, son dönemde seni sahnelerde daha fazla görüyoruz. Türkiye’de dinleyiciyle buluşmak için sanırım belli bir yetkinlik düzeyini bekledin. Klasik müzik eğitimine dair son dönemde neler yapıyorsun?
Ailece Paris’e taşınmamızla birlikte, yedi yaşında Paris Rueil Malmaison Bölgesel Konservatuvarı’nda Prof. Bogdan Florescu ile müzik eğitimime başladım. Burada piyano derslerimin yanı sıra, solfej ve koro eğitimi alıyorum. Bu sene bu branşlara ek olarak, oda müziği derslerine başlayacağım. Eğitimime ek olarak, Ecole Normale de Paris’ten değerli piyanist Fırat Darıyerli ile de çalışmalarımı sürdürüyorum.
Konservatuvar eğitimim dışında, önemli piyanist ve profesörlerle çeşitli ustalık sınıflarına katılıyorum. Bu zamana kadar Gülsin Onay, Olivier Cazal ve Akiko Ebi ile çalışma fırsatı bulduğum için kendimi şanslı hissediyorum. Önümüzdeki sene Schola Cantorum’da akademisyen olan Rus piyanist Igor Lazko’dan da dersler almaya başlayacağım.
Türkiye’de bu sene 37’ncisi düzenlenen Uluslararası Ankara Müzik Festivali’nde müzisyen arkadaşlarımla beraber sahne aldım ve çok mutlu oldum. Gülsin Onay hocama bana bu fırsatı verdiği için sizin aracılığınızla tekrar teşekkür ederim.
Piyanoyla ilk tanışma anını anımsıyor musun?
Evimizde müzik hep vardı ama müzikle ilk gerçek tanışmam dört yaşındayken, babamın bana gitar çalması ve beraber şarkı söylemeye başlamamızla oldu. Ailem hep doğru sesleri bulduğumu görünce, babamla beraber, bir aile dostumuzun hediyesi olan orgla ilgilenmeye başladım. Sesleri tahmin etmeye çalışıyor, ritim tutma ve basit melodileri kulaktan çıkarma oyunları oynuyordum. Zamanımın çoğunu orgumla geçirmeye başlayınca, altı yaşında İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı akademisyenlerinden Deniz Bayhan hocamla yollarımız kesişti. Paris’e taşınana kadar kendisiyle keyifli çalışmalar yaptık, piyanoyla ilk kez tanışmam onun sayesinde oldu.
Peki piyanosuz bir hayat düşünebiliyor musun? Örneğin tatillere çıktığınızda bir eksiklik hissediyor musun?
Kesinlikle düşünemiyorum. Esasında müziksiz bir hayat düşünemiyorum. Tatillerde eğer mümkünse, piyano mağazalarını ziyaret ediyoruz. Genelde çalışmama izin veriyorlar. Ayrıca bol bol müzik dinliyorum. Yine de piyanomu çok özlediğimi eve dönünce daha iyi anlıyorum.
Uzay Kurtaran (Fotoğraf, Stage Collective Ekibinden Ali Ulvi Baycan)
Fransa’daki piyano eğitiminin sence en güzel yanları neler?
En güzel yanı, hangi seviyede olursa olsun, her çocuğun konservatuvara gitme ve müzik eğitimi alabilme, enstrüman öğrenme imkânı olması. Hocalarım hem teknik hem de çocuk eğitimi konularında deneyimliler. Her şeyden önce, sadece çocuklarla çalıştıkları için nasıl davranılması gerektiğini biliyorlar. CNSM (Conservatoire National Supérieur de Musique) dünyanın en iyi konservatuvarlarından biri ve ülke genelinde bulunan bölgesel konservatuvarlar, CNSM’e girebilmek için gerekli eğitimi veriyorlar. Okullarda bu eğitimi alan öğrencilere, ders ve zaman planlamalarında yardımcı oluyorlar.
Fransa’da dinleyicilerden nasıl geri dönüşler alıyorsun konserlerinde?
Her performans sonrası mutlaka gelip nerede eğitim aldığımı, kaç yaşında başladığımı, günde kaç saat çalıştığımı soruyorlar ve sohbet etmek istiyorlar. Özellikle Paris’te insanların müziğe ilgisi beni motive ediyor. Halka açık yerlerde bulunan piyanolarda çaldığım zaman, kısa bir süre içinde orası kalabalık bir konser alanına dönüşüyor. Festival ve yarışmalar zaten her zaman en mutlu olduğum yerler.
Seni en son Ankara’daki konserinde dinlemiştim ve sanki yıllardır konser veriyormuşçasına rahat ve güçlü bir duruşun vardı. Geçmişte sahne korkun hiç oldu mu?
Sahne korkum hiç olmadı, aksine sahnede kendimi evimde gibi hissediyorum ve piyano çalarken mutlu oluyorum. İnsanlarla paylaşmak ve onların da dinlemekten keyif almaları beni motive ediyor. Sahneye çıkmadan önce biraz heyecanlanıyorum, ama bu heyecan daha çok konsantre olmamı sağlıyor.
Yaklaşan konser veya katılacağın festivaller hangileri?
Eylül ayında Chantilly Şatosu’nda, Olivier Cazal tarafından düzenlenecek bir konserde, Akiko Ebi ile aynı sahneyi paylaşacağım. Ayrıca henüz tarihleri belli olmasa da Güney Fransa’da Prof. Christine Gastaud tarafından düzenlenecek bir müzik festivalinde yer alacağım.
Geçen sene olduğu gibi, piyanist Mayumi Saito’nun konser organizasyonu Le Vent des Arts sahnesinde yıl boyunca ara ara sahne alacağım.
En sevdiğin Fransız besteciler ve piyanistler kimler?
Claude Debussy’nin eserlerini dinlemeyi ve çalmayı çok seviyorum. Gizemli ve sürprizlerle dolu eserleri var ve çalması çok eğlenceli. Ayrıca bazen, hep alıştığım klasik batı müziğinden uzaklaşıp, dinlemeyi çok sevdiğim caz melodileri çalıyormuş gibi hissediyorum.
Erik Satie’nin bestelerini de çok seviyorum. Normandiya bölgesinde bulunan Honfleur şehrinde, müzeye çevrilen evini ziyaret etmiş ve etkilenmiştim. Hayal gücü çok geniş bir müzisyen.
Tabii ki Polonyalı olmasına rağmen, hayatının büyük kısmını Paris’te yaşamış olan Frédéric Chopin… Çalışmaya başladığım her eseri beni çok etkiliyor.
Peki bundan sonraki hedeflerin nedir Uzay?
Hem konservatuvar eğitimimi hem de okul eğitimimi başarıyla sürdürmek ve Paris CNSM’e kabul edilmek. Bu sırada bol bol konserler vermek. Özellikle bir orkestrayla beraber çalmak en büyük hayalim.
Beste yapıyorum zamanım oldukça. Kompozisyon eğitimi alarak daha güzel besteler yapmak ve onları herkesle paylaşmak istiyorum.
Uzay Kurtaran (Fotoğraf, Stage Collective Ekibinden Ali Ulvi Baycan)
Uzay Kurtaran
2013 yılında İstanbul’da doğan Uzay Kurtaran, müzik eğitimine altı yaşında Paris Rueil Malmaison Bölgesel Konservatuvarı’nda başladı ve üçüncü eğitim yılı sonunda piyano enstrüman dalında sekiz sınıf atladı.
2022 yılında Chatou Cécile-Edel Latos Uluslararası Piyano Yarışması’nda, jüriden tam puan ve tebrik (Très bien avec félicitations à l'unanimité) alarak kendi seviyesinde birinci oldu ve ödüllü konserde yer almaya hak kazandı. Aynı yıl konservatuar Cycle 1 bitirme sınavlarında tam puan alarak dönem birincisi oldu ve Cycle 2'ye geçiş yaptı. 19. Uluslararası Gümüşlük Müzik Festivali kapsamında Gülsin Onay'ın GFA Açık Sahne Piyano Ustalık Sınıfı’nı başarıyla tamamladı.
2023 Şubat ayında düzenlenen Chatou Cécile-Edel Latos Uluslararası Piyano Yarışması’na iki seviye üstten girdi, jüriden yine tam puan ve tebrik alarak birinci oldu. 2023 Mart ayında düzenlenen Cognac Uluslararası Piyano Yarışması’nda, 2. Cycle 4. sene seviyesinde yarıştı ve jüriden tam puan alarak birinci oldu.
2022-2023 sezonu boyunca, Paris'te bulunan Le Vent des Arts sahnesinde düzenli olarak performans sergileyen Uzay Kurtaran, 37. Uluslararası Ankara Müzik Festivali’nde Gülsin Onay ve Cumhuriyetin Gelecek Solistleri konserinde, Çaykovksi ve Debussy’den eserler seslendirdi. 2023 yazında Fransa’nın Nice şehrinde düzenlenen Les Nocturnes du Piano Festivali kapsamında düzenlenen Samson François Uluslararası Piyano Yarışması’nda ikincilik ödülü aldı.
2023-2024 eğitim yılında Cycle 2, Sınıf 3’e başlayacak olan Uzay Kurtaran, çalışmalarını Prof. Bogdan Florescu ve Fırat Darıyerli ile sürdürüyor. 2023 eğitim yılında ise Scola Cantorum’da Rus piyanist Igor Lazko ile çalışmaya başlayacak.
