02.11.2025

Tenso Re:CONNECT 10-12 Ekim 2025 tarihlerinde CSO Ada Ankara’nın çeşitli mekânlarında tamamlandı. “Hatırla, Hayal Kur ve Hayat Ver” temaları ekseninde gerçekleştirilen zihin açıcı tartışmalar, ilham veren konserler ile Türkiye ve dünya prömiyerlerine yer verilen bir atölye çalışmasıyla dolu dolu üç gün yaşandı.
Koro şefleri ve koristler için işe dönük mesleki gelişim ve ağ kurma olanakları sunmayı amaçlayan Tenso CONNECT, Tenso Network Europe tarafından yürütülen ve AB tarafından eş finansmanla desteklenen bir proje. Bu proje, 2019 yılından beri Tenso’nun bir üyesi olan T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Çoksesli Korosu’nun öncülüğünde “Re:CONNECT” başlığı altında üç gün süren konferans, atölye ve konserlerle zihin ve gönülleri açan kolektif bir üretim alanına dönüştü.
Program “Hatırla, Hayal Kur ve Hayat Ver” temalarının ışığında şekillenerek üç ana bölümden oluşuyordu: Konferans, Atölye ve Konserler. Konferans ‘İlham Saati’, ‘Yaratıcılık Alanı’, ‘Fikir Havuzu’, ‘İşin Mutfağından’ ve ‘Bilgelik Sohbetleri’ olmak üzere beş alt bölümde geleneğin korolardaki rolü, koro müziğindeki yenilikler, dinleyenin beklentileri, koroların kurumsallaşması ve çok kültürlülük gibi birçok konuyu yeniden düşünme imkânı sundu.
Besteci, koro ve şef koro müziğini var eden ana unsurlardır. Re: CONNECT “Devlet Çoksesli Korosu eşliğinde Makam ve Sessizliği Bestelemek” ve “Jazzberry Tunes ile birlikte Kar Şarkısında Hikâye Anlatımı” gibi oturumlarla bu üç unsuru ele aldı. Burak Onur Erdem’le birlikte Türk bestecilerden Onur Türkmen ve Hasan Uçarsu’nun katıldığı oturumlar bu bestecilerin eserlerini derinlemesine düşünmeyi sağladı. Diğer bir yandan Pınar Çanakçı Çavdur’un “Geleneksel Melodilerle Doğaçlama” ile Oğulcan Gökalp ve Mine Özalp’in “Devlet Çoksesli Çocuk Korosu ile birlikte Uygulamalı Prova” başlıklı oturumları şefler için yol göstericiydi. Re: CONNECT Atölye Korosu çalışmaları ile bu üç unsur her yönüyle birbirine bağlanmış oldu.
“Jazzberry Tunes ile birlikte Kar Şarkısında Hikâye Anlatımı” oturumundan ©️ Burak Coşkunyürek
Her akşam bir konserle sonlandı. İlk gün Zeynep Göknur Yıldız yönetimindeki Bursa Çoksesli Koro ile Josep Vila iCasañas yönetimindeki TENSO Singers, ikinci gün Linas Balandis yönetimindeki Litvanya Devlet Korosu ‘Polifonija’ ile Burak Onur Erdem yönetimindeki Devlet Çoksesli Korosu, son gün ise Çiğdem Aytepe ve Jan Schumacher yönetimindeki Re:CONNECT Atölye Korosu ile Mine Özalp yönetimindeki Devlet Çoksesli Çocuk Korosu’nun konseri gerçekleştirildi. Bu konserlerde Johannes Brahms’tan Ivan Çelak ve Seán Doherty’e, Mikalojus Konstantinas Čiurlionis’ten Murat Cem Orhan ve Onur Türkmen’e kadar uzanan bir repertuvara yer verildi. Konserler de tıpkı konferans ve atölye içeriği gibi hem evrensel hem de yerel değerlere odaklanarak konferansın “Hatırla, Hayal Kur ve Hayat Ver” temalarını somutlaştırdı.

Litvanya Devlet Korosu ‘Polifonija’ konserinden ©️ Devlet Çoksesli Korosu
Konferans oturumlarıyla eş zamanlı olarak Re:CONNECT Atölye Korosu katılımcıları üç gün boyunca Çiğdem Aytepe ve Jan Schumacher şefliğinde bir araya gelerek Türkçe, Almanca, Latince ve İngilizce dillerinde altı esere ses oldular. Bu eserlerin tamamı üç günlük Re:CONNECT sürecinde sadece dört provayla hazırlandı. Böylesine kısa zamanda, yoğun bir çalışmayla eserleri dinlenebilir hâle getiren usta şeflerin yanı sıra koro müziği konusunda deneyimli koristleri de takdir etmek gerekir.
Re:CONNECT Atölye Korosu’nun programındaki eserlerden biri Özdemir Asaf’ın Şarkı başlıklı şiiri üzerine Çiğdem Aytepe’nin bestelediği koro eseriydi. Eserin notasında, bu müziğin bestecisine fısıldandığı tarih ve yer olarak “Aralık 2018, gökyüzü” yazılı. Aytepe’nin, yaşanan bir kaybın kendiliğinden dışavurumu olarak anlattığı bu eserin ortasında “unuttukça mutluyum / mutluyum unuttukça” sözleriyle oluşturulan kanon ve üzerine yığın hâlinde uzayan seslerin eklendiği kesit, bestecinin yaşanan kayıp sebebiyle kendi varlığında bütünüyle hissettiği acı ve çaresizlik hâlini öyle içten sunuyor ki dinleyici olarak gözlerinizi kapatıp bu müziğin ve bestecinin hissinin bir parçası olmak istiyorsunuz.
Re:CONNECT Atölye Korosu'nun Çiğdem Aytepe ile çalışmasından ©️ Burak Coşkunyürek
Aytepe’nin Şarkı başlıklı eseri Re:CONNECT Atölye Korosu’nun konserinde dinleyiciyle ilk kez buluştu. Yolu açık olsun… Aynı konserde Hor Görme! adlı eserin de dünya prömiyeri yapıldı. Aşık Veysel’in metniyle “Ne var ise sende bende / Aynı varlık her bedende / Yarın mezara girende / Sen toksun da ben aç mıyım” dizeleriyle sadece insan değil, tüm varlıklar arasındaki eşitliğe, aynı vardan varoluşa vurgu yapan, bendeniz tarafından bestelenmiş olan eser; cümle bedenin topraktan olduğunu ve ölmeden önce nefisten kurtulma ihtiyacını hatırlatarak, sosyal yaşam içinde her varlığa karşı içimizde yaşadığımız hor görme hâllerini tekrar düşünme gayesi taşıyor. Çiğdem Aytepe ve Re:CONNECT Atölye Korosu’nun mükemmel icrasıyla ses bulan bu eserin de yolu açık olsun…
Kültürler arası diyaloğu ve geleceğe dönük umutları besleyen bu kapsamlı etkinlik, Avrupa koro dünyasının nabzını Ankara’da tuttu. Tenso Re:CONNECT, adını tam anlamıyla yaşatarak yeniden bağlanmayı sağladı. Bir katılımcı etkinliği şöyle özetliyor: “Hatırladık, hayal kurduk ve şimdi hayat verme zamanına doğru yol alıyoruz.”
CSO Ada Ankara’da geçen bu üç aydınlık gün, bir araya gelmenin, ortak gaye için birlikte çabalamanın ve sevgiyle bağlanmanın önemini bir kez daha hatırlattı. Bu güçlü birlikteliğin ilhamıyla, Devlet Çoksesli Korosu’nun daha nice bir araya gelişlere vesile olmaya devam etmesi temennisiyle…
Yiğit Can Eyüboğlu