09.06.2012

Paylaş:

İdil Biret'in Liszt kayıtlarının toplu olarak yayımlandığı bu kutu, hem Liszt hem Biret hayranları için sevindirici bir toplama. Liszt, büyük olasılıkla İdil Biret'in en iyi çaldığı besteci. Yorum için gerekli olan teknik kapasite fazlasıyla var; Ama, bunun ötesinde müzik olarak bestecinin eserlerinde çoğu zaman ortaya çıkarılmayan birçok stilistik duygu ve düşünceyi Biret çok başarılı bir şekilde dile getiriyor. CD'leri teker teker değerlendirecek olursak; İlk CD'de bestecinin iki konçertosu parlak ve virtüozca yorumlanmış. Fakat piyano ve orkestra için eserlerinden en ilginç olan yorum, Totentanz. Bu eserde Liszt'in ölüm takıntısından, müziğindeki şeytaniliğe, Dies Irae motifinin baskın ve ürkütücü sunumuna kadar her şey tam yerli yerinde. Emil Tabakov yönetimindeki Bilkent Senfoni Orkestrası'nın eşliği de son derece başarılı. Bestecinin en büyük piyano yapıtı olan Si minör Sonat'ta Biret'in tematik malzemeyi yerine göre görkemli, yerine göre lirik değerlendirilmesindeki kontrolü çok başarılı. Aynı CD'nin devamındaki Paganini Etütleri, benzer bir hâkimiyet gösterisine sahne oluyor. İlk iki etüde teknik ön planda ilen, üçüncüsü olan ünlü La Campanella'da Biret'in zerafeti ve dinginliği etkiliyor. 3. CD'deki 12 Etüd teknik kapasitesiyle ön plana çıkarken, 3 Konser Etüdü'nden ünlü Un sospiro'nun direkt ve melodik anlatımı, Richter'in şairane okumasının antitezi gibi, son derece ilginç. Biret, 2 Konser Etüdü'nden Gnomenreigen'de zarif artikülasyonu ile gerçek bir virtüoz. Bu CD'deki en etkileyici parça ise Tannhäuser Uvertürü uyarlaması. Burada Biret'in tutarlı tempo tercihi ve figürasyonları mükemmel yapmasına rağmen, tempodan ödün vermeyerek müziği doğru yansıtma çabası, ideal bir transkripsiyon yorumu. 4. CD'deki 12 Etüt piyanistin tekniğini her açıdan sergiliyor. 5. ve 6. CD'ler, kutunun en dikkat çekici bölümleri; Liszt'in Berlioz'dan Fantastik Senfoni ve  Harold İtalya'da (viyolada Ruşen Güneş'le) uyarlamaları yer alıyor, Bu iki kayıtta Biret teknik zorlukların üstesinden gelmekle beraber, iyi bilinen iki orkestral eseri, piyano için adeta yeniden yazılmış bir yapıt olarak duyurmayı başarıyor; Liszt'in de tek istediği bu olmalı. Bu ezgileri daha önce duyduğunuzu unutup orijinal birer piyano eseri dinlemeye başladığınız noktada, bu iki CD'den büyük keyif alıyorsunuz. 7. CD'de Schubert lied'lerin Liszt uyarlamaları var. Önceki CD'derde olduğu gibi, burada da yaklaşım çok yerinde ve başarılı. Daha sonra, Liszt'in Wagner opera parafrazlarının olduğu CD geliyor. Burada da öncekilerle benzer bir tavır ve başarı söz konusu ve özellikle Biret'in elde ettiği Wagneryen tınıya ayrıca dikkat çekmek isterim.