01.03.2015
Bach - Imagine *****
BWV 997, Lavta Süiti;
BWV 1003, La minör Solo Keman Sonatı;
BWV 1004, Re minör Solo Keman Partitası’ndan “Chaconne”;
BWV 1013, La minör Solo Flüt Partitası;
BWV 971, İtalyan Konçertosu;
BWV 1005, Do Majör Solo Keman Sonatı’ndan “Adagio”
Jean Rondeau (klavsen)
Erato, 2015
1991 doğumlu Fransız sanatçı Jean Rondeau’nun, 2015 başında Erato etiketiyle piyasaya çıkan CD’sinin kapağını görenler kısa süreli bir şaşkınlık yaşayabilirler. Çünkü sanatçının kapakta yer alan fotoğrafı, albümün içeriğiyle tam bir tezat oluşturuyor. Bir pop şarkıcısını andıran saç kesimi ve giyim tarzıyla Jean Rondeau, ilk anda Bach’ın klavsen yapıtlarını yorumlayacak biri izlenimi uyandırmıyor. Ancak kaydı dinlemeye başladığınızda, daha ilk notadan itibaren bu izlenim yerini tam bir hayranlığa bırakıyor.
Jean Rondeau müzik eğitimine harika çocuk olarak çok küçük yaşlarda başlamış ve klavsen çalma kararını eğitim yaşamının başında vermiş. Tanınmış Fransız klavsenci Blandine Verlet’nin yanında geçen on yıllık eğitimi boyunca aynı zamanda sürekli bas, doğaçlama ve caz konularında bilgisini ilerletmiş. Başarıyla tamamlanan bu sürenin ardından eğitimine Paris Ulusal Konservatuvarı ve Londra’daki ünlü Guildhall Müzik Okulu’nda devam etmiş. Katıldığı yarışmalarda birbiri ardına kazandığı ödüller, eğitim sürecini başarılı bir kariyerin izlemesine olanak sağlamış.
Jean Rondeau’nun, Bach’ın yapıtlarını yorumladığı “Imagine” adlı yeni CD’sinin özelliği, seslendirilen parçaların çoğunluğunun klavsen için yazılmamış olmaları. BWV 971, İtalyan Konçertosu dışında CD’de yer alan yapıtlar, keman, lavta ya da flüt için bestelenmiş. Albümdeki en ilginç çalışma, BWV 1004, Solo Keman için Re minör Partita’nın son bölümü olan “chaconne”un Brahms tarafından yapılan düzenlemesi. Bach, solo keman için bestelediği partita ve sonatlarla, tek sesli bir çalgıda çok sesliliğin olanaklarını denemiş, özellikle Re minör Partita içinde yer alan “chaconne” ile gerçek bir zirve yaratmıştır. Bölüm, sonraki yüzyıllarda pek çok besteci tarafından değişik çalgılar için düzenlenmiştir. Brahms’ın düzenlemesinin en ilginç yönü, yalnızca sol el piyano için olmasıdır. Besteci, Clara Schumann’a gönderdiği bir mektupta, Bach’ın müziğine ve “chaconne”a olan hayranlığını şu sözlerle ifade etmiş: “Chaconne benim için en mükemmel, en anlaşılamaz yapıtlardan biri; küçük bir çalgı aracılığıyla adeta bütün evren yeniden yaratılmış.”
Brahms, yapıtı çevresinde bir kemancı olmadığı zaman da çalabilmek ve aynı anda özellikle sol elini çalıştırabilmek için “chaconne”u yalnızca sol el için düzenlemiş. Jean Rondeau ise Brahms’ın piyano için düzenlemesini klavsenle olağanüstü bir şekilde yorumlarken, parçayı tekrar bestelendiği yüzyıla geri döndürmüş ancak klavsenin teknik kapasitesi nedeniyle akorlardaki sürekliliği sağlayabilme adına, yalnızca sol el ile değil, iki eliyle birden seslendirmiş. Jean Rondeau bu konuda CD kitapçığına şunları yazmış: “Böylece, 18. yüzyılda çalgıların kralı kabul edilen keman için yazılmış bir parçanın, 19. yüzyılda çalgıların kralı kabul edilen piyanoya uyarlanmasını bir anlamda aslına döndürerek çemberin tamamlanmasını sağladım. Bach’tan Bach’a, Brahms üzerinden giden bir yolculuk gibi.”
Jean Rondeau, “Bach, Imagine” adını verdiği albümünde Bach’ın “chaconne”undan başka, BWV 997, Lavta Süiti’ni, BWV 1003, La minör Solo Keman Sonatı’nı, BWV 1013, La minör Solo Flüt Partitası’nı, BWV 971, İtalyan Konçertosu’nu, BWV 1005, Do Majör Solo Keman Sonatı’ndan “Adagio” bölümünü, son derece etkileyici bir yorumla seslendirmiş. Barok müzik meraklılarıyla sıra dışı bir yorumcu tanımak isteyenlerin kaçırmaması gereken bir albüm.
Aydın Büke
