03.03.2017

Paylaş:

Artık Avrupa’da lied söylemenin baskın kurallarını çağımız şarkıcıları delip, seyirciyle daha fazla iletişimde olmak adına ve sıkıcı kalıplardan kurtulmak maksadıyla küçük mizansenlerle süslüyorlar. Edindiğim akademik bilgimle Matthias Goerne’den bu şekilde Winterreise’yi izlediğimde hayret etmiştim.

18 Şubat akşamı Yeldeğirmeni Sanat Merkezi’nde Avusturyalı konser şarkıcısı bariton Martin Kronthaler ve piyanist Önder Cebeci eşliğinde işte böyle değişik bir lied akşamı sergilendi. Schumann’ın erkek sesler için mihenk taşı olan Dichterliebe (Şair Aşkı) adlı lied dizisini, ilk versiyonuyla seslendirirlerken konuştular, anlattılar, oynadılar, çalıp söylediler. Schumann, Heine’nin Lyrisches Intermezzo adlı 65 şiirden oluşan eserinden ilk olarak 20’sini seçip besteler. O zamanki yayımcı bu şiirlerin arasından nedense dört tanesini çıkarıp seti bugünkü haliyle basar. Oysa hikâyeyi tam anlamıyla anlamamıza yardımcı olan bu dört lied ve şiir o kadar güzel ki?

Umutsuz bir aşka düşen şair, sevgilisinin başka bir erkekle evlendiğine tanık olur. Istıraplarını dile getirirken çaresiz aşkını ve terk edilmişliğin acılarını sonunda bir tabuta koyup gömer. Mutlu başlayan dizeleri bariton Kronthaler, çizdiği mizansenle ve ardından büyük bir ivmeyle düşen duyguları, çiçekler, mektuplar, yazı masası gibi objeleri ve tüm sahneyi  kullanarak yorumladı. Dile hâkim olmayan hatta olan seyirci bile daha bir merakla bu gösteriyi izledi.

Martin Kronthaler Salzburg Mozarteum, Krakow, Viyana Konservatuvarı ve İsviçre Schola Cantorum’da Nikolaus Harnoncourt, R. Sartorius, Walter Berry, René Jacobs gibi ünlü isimlerle eğitimini tamamlamış, dünyanın birçok opera evinde ve festivallerde sahne almış bir konser şarkıcısı. İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’nın başına bir talih kuşu konmuş ve kendisi üç yıl önce kişisel olarak yaptığı müracaatı sonucunda bu yıl öğretim görevlisi olarak derslerine başlamış. Ne büyük bir şans öğrenciler için!

Lied eşliği konusunda tecrübeli olan piyanist Önder Cebeci ise İstanbul Lisesi’nde okuduktan sonra Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’nı Hülya Ardıç-Barut ile bitirir. ABD’ye giderek Purchase College’dan artistik diploma alan Cebeci mezun olduğu Mimar Sinan’da sanatta yeterliğini tamamlar. Aynı kurumda Opera Ana Sanat Dalı’nda eşlik, Piyano Bölümü’nde de piyano dersleri veren Cebeci iyi bir Schumann yorumcusu. Lied aralarına koydukları Waldszenen’den (Orman Sahneleri) seçtikleri dört parçada, hikâyenin anlamını perçinleştirmek ve seyircinin hayal dünyasında serbest dolaşmasını sağlamak adına, eşliğin çizgisinden koparmadan aynı tuşeyle yorumlaması dikkate değerdi.

Sıra dışı bir lied gecesinin ardından mutlulukla yazdım bu satırları. Sanatçıları kutluyorum.

Ece İdil